Kang Ajip Sakolébatan…

Ku: Cecep Burdansyah

Keur kalangan sastra Sunda mah Kang Ajip téh kolot saréréa, nu teu weléh ngaping, ngajaring, nuyun, ngélingan, malah sakapeung nyentak sangkan nu ngarora éling. Kanyaah nu taya kendatna, lir cai hérang canémbrang nu salawasna ngocor.

Duh, karasa keueungna. Melang tur lewang jalan sorangeun. Moal kakuping deui sora nu sakapeung halon, sakapeung bedas. Moal katénjo deui ketakna nu teu weléh kaimpungan ku balaréa. Tempat urang ngumpul suka seuri ngalubarkeun kasono.

Nu kawilang unik tur menarik tina kahirupan Kang Ajip, dongéng patelakna jeung Goenawan Mohamad saparakanca, anu dugi ka Kang Ajip ngejat ka Jepang, ngadosénan di negeri Sakura.

"Akang dituduh mawaan urang Sunda ka Pustaka Jaya," saurna énténg.

Padahal sakaterang kuring, Pustaka Jaya jaman dicepeng ku Kang Ajip jadi penerbit anu komaraan dina dunya buku sastra. Penerjemahna gé teu saeutik urang Jawa saperti Sugiarta Sriwibawa, Hartojo Andangjaya. Malah Kang Ajip kaasup anu ngalahirkeun pangarang Titis Basino, naskah Pelabuhan Hati sasatna hasil timbangan Kang Ajip.

Dina sastra Sunda kungsi génjlong hadiah sastra "podol séro". Juri LBSS dikékéak ari hadiahna mah dicokot. Harita Kang Ajip ngomentaran énténg pisan.

"Goenawan Mohamad gé pernah narima hadiah tapi jurina dipoyok bébéakan. Ku Akang ditanya, 'Kenapa hadiahnya diambil?' Goenawan ngajawab, 'Habis butuh, sih."

Aya ogé dongéng Pa Popo Iskandar anu ku kuring teu sempet dikonfirmasi ka Kang Ajip, lantaran dicaram ku Pa Popo. Jaman jadi wartawan Manglé, kungsi ngawawancara Pa Popo sabudeureun kualitas sastra Sunda.

Harita kuring naros ka Pa Popo, naon saéna carpon “Di Cindulang Aya Kembang” karya Aam Amilia kénging hadiah Moh Ambri? Saur Kang Ajip, éta carpon saéna dicabut tina buku Sawidak Carita Pondok, jalaran ngepop. Eta carpon kénging hadiah Moh Ambri usulan Pa Popo anu keukeuh merjuangkeunana.

"Oh kitu?" Saur Pa Popo, lami anjeuna ngahuleng. Teras sasauran leuleuy pisan.

"Supados ayi uninga waé, saleresna anu keukeuh ngusulkeun carpon ‘Di Cindulang  Aya Kembang’ téh puguh Kang Ajip, akang anu teu satuju margi kalebetna carpon rumaja. Tapi ulah dimuat nya, ieu mah supados ayi uninga wé," saur Pa Popo.

Kuring rada protés. "Upami henteu diserat, atuh moal aya babandingan pamendak, pamendak Kang Ajip atuh bakal dianggap leres ku nu sanés."

"Ah Akang mah teu resep polémik. Sawios badé dianggap kitu gé," walerna.

Éta onjoyna Kang Ajip sareng nu séjén téh. Kaludeungna dina polémik. Padahal seratan kritik Popo Iskandar kana karya-karya sastra Sunda kawilang hadé ajénna tur weweg tatapakan sastrana. Lantaran henteu produktip siga Duduh Durahman sareng Ajip Rosidi, Popo Iskandar tara kasabit-sabit minangka kritikus sastra Sunda.

Ayeuna Kang Ajip tos teu aya di kieuna, komo Pa Popo mah tos lami pisan. Malah Kang Wahyu Wibisana gé batur hoghagna Kang Ajip, sami tos lami ngantunkeun. Nu karasa ku kuring, ieu tilu tokoh téh kualitas nulisna haradé, tapi tiluanana chemistry-na teu nyurup, alias remen gétréng.

Kang, asa moal haneuteun sastra Sunda teu aya Akang mah. Pasti Akang bendu tur ngawaler, "Ulah gumantung ka batur nyaah kana budaya mah. Kudu ludeung nyorangan."

Muhun, Kang, tapi asa moal katanagaan teu aya Akang mah. [ ]